پروژه سبک اسناد و مکان کنترل در عزت نفس دانشجویان

این پژوهش از نوع پژوهش های همبستگی و پس رویدادی است که به منظور بررسی رابطه سبک اسنادی و عزت نفس در دانشجویان صورت گرفته است. بدین منظور نمونه ای به حجم 50 نفر به صورت تصادفی طبقه ای از بین دانشجویان دانشگاه پیام نور واحد نیشابور انتخاب شدند. سبک اسنادی آزمودنی ها به وسیله پرسش نامه سبک اسنادی راتر و عزت نفس آن ها به وسیله پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پرسش نامه ها با استفاده از شیوه های آمار توصیفی و استنباطی (آزمونF ، t استودنت و r) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

بدون شک در زندگی خود با افرادی مواجه شده اید که همواره گناه شکست خود را به گردن دیگران یا عوامل مختلف بیرونی می اندازند و به جای این که آن شکست را حاصل اعمال خود بدانند یا خود را مسؤول آن شکست بدانند، تلاش می کنند تا توجیه قابل قبولی برای شکست خود فراهم کرده و بدین وسیله از ایجاد تصویری منفی از خود در ذهن دیگران اجتناب نمایند.

در دهه ی 1970، شاخه ی روان شناسی اجتماعی به شدت تحت سلطه و نفوذ نظریه پردازان و پژوهشگران اِسناد قرار داشت. نظریه ی اسناد با نظریه ی "ناهماهنگی شناختی" که یکی از نظریه های شایان اهمیت در روان شناسی اجتماعی شمرده می شد، پا به میدان رقابت گذاشت. نظریه ی اسناد به عنوان نظریه ای که با مطالعه ی ادراک شخص، ادراک رویداد، تغییر نگرش، کسب خودآگاهی، مداخله های درمانی و بسیاری چیزهای دیگر مرتبط است، مطرح شد.

در مجموع نظریه ی اِسناد از مباحث جدید در حوزه رویکرد روانشناختی و انگیزش است و افرادی چون هایدر، وینر، راتردر شکل گیری آن نقش مؤثری داشته اند، اما آنها در مورد تحلیل موضوع اِسناد اتفاق نظر نداشته و آن را از زوایای مختلف و به صورت های متفاوتی تبیین کرده اند.

نتایج پژوهش حاضر با نظریه وایتن و لیوید، 1997که معتقد بود منبع کنترل درونی و بیرونی یک اسناد وابسته به عزت نفس را که همراه عملکردها هستند تحت تأثیر قرار می دهد هماهنگ نبود، اما به نظر می رسد که با توجه به نظریه جیمز مبنی بر وجود ارتباط بین عزت نفس با موفقیت و پیشرفت از یک طرف و انتظارات و آرزوهای فرد از طرف دیگر این یافته قابل توجیه باشد. زیرا به عقیده وی عزت نفس افراد از طریق افزایش یا کاهش انتظارات و آرزوهای فردی می تواند تغییر یابد. در نتیجه با افزایش انتظارات در صورت پایین بودن سطح پیشرفت فردی، سطح عزت نفس فرد کاهش می یابد، همان گونه که با کاهش انتظارات و افزایش پیشرفت فردی، می توان به افزایش عزت نفس وی امیدوار بود.

یکی دیگر از یافته های این تحقیق این بود که بین سبک اسنادی دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود ندارد. نتایج این پژوهش با پژوهشهای کریمی، 1375؛ لاستیر، 1969؛ نوری و مکاری، 1377همخوانی دارد و لیکن با یافته های تحقیقاتی که پلهام،1989 ؛ کارورو همکاران، 2003 ؛ کدیور، 1379 ؛ پپ،به نقل از تجلی، 1374 ؛ بیابانگرد، 1373 ؛ سیلورستون و پرر، 1991؛ احدی، 1373 انجام داده اند همخوانی ندارد.