پایان نامه بررسی موانع صادرات مرکبات و ارائه راه کارهایی برای افزایش صادرات در 57 صفحه ورد قابل ویرایش 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                              صفحه

فصل اول. 1

1-1 مقدمه: 2

2-1 تعریف موضوع. 2

3-1 اهمیت موضوع. 3

4-1 هدف از انتخاب موضوع. 4

فصل دوم – ادبیات موضوع. 4

2-1 سایر مطالعات انجام شده 5

2-2 تاریخچه مرکبات.. 5

2-3 مشخصات کلی مرکبات.. 8

2-4 درجه بندی جهانی مرکبات.. 9

2-5 شرایط آب و هوایی مناسب کشت و پرورش مرکبات: 10

2-6 احتیاجات غذایی درختان مرکبات.. 11

2-7 بررسی وضعیت سطح زیر کشت و تولیدات مرکبات کشور: 11

2-8 تولید جهانی مرکبات.. 14

2-9 فرآیند صادرات مرکبات.. 16

2-15-1 مراحل قبل از صدور 16

2-10 مراحل اداری صادرات میوه 19

2-12 بسته بندی. 22

2-13 حمل و نقل. 24

2-14 بازاریابی. 25

فصل سوم – روش تحقیق.. 28

1-3 مقدمه : 29

1-3- جامعه آماری: 29

2-3 فرضیات تحقیق. 30

3-3 روشهای جمع آوری اطلاعات.. 30

4-3 پرسشنامه: 30

فصل چهارم – تجزیه و تحلیل یافته ها 32

فصل پنجم – نتیجه گیری و پیشنهادات.. 35

منابع و مأخذ. 50

پرسشنامه: 50

 مقدمه:

کاهش درآمد حاصل از صدور نفت و نوسانات شدید آن، افزایش جمعیت کشور، کاهش قدرت خرید، درآمدهای نفتی در نتیجه به هم خوردن رابطه مبادله به نفع کشوری صنعتی و پیشرفته در راه تجارت با کشورهای جهان سوم و از همه مهتر پایان پذیر بودن منابع طبیعی و از جمله نفت باید زنگ خطر را برای ما و خصوصاً برنامه ریزان و سیاست گذاران اقتصادی کشور به صدا در آورده و ما را به این باور رسانده باشد که توسعه صادرات غیرنفتی و رهایی یافتن از اقتصاد تک محصولی متکی به درآمد های نفتی ضرورتی اجتناب ناپذیر است. امروز توسعه صادرات غیرنفتی تنها افزایش درآمدهای ارزی از طریق صدور انواع کالاهای ساخته شده و خدمات محدود نمی شود. بلکه توسعه صادرات نقش مهمتری را به عنوان یک استراتژی رشد و توسعه اقتصادی به عهده دارد. در اجرای استراتژی توسعه صادرات بخشهای مختلف اقتصادی شامل صنعت، معدن، خدمات، بهداشت، کشاورزی، و غیره.... مورد توجه قرار می گیرد.

با توجه به نکته که کشورمان به دلیل شرایط خاص اقلیمی و جغرافیایی جزء محدود کشورهای دنیا است که قابلیت بالایی در تولید محصولات کشاورزی داراست و از نظر تنوع در بخش باغداری و محصولات باغی سومین کشور دنیا پس از کشورهای چین (اول) و ترکیه و آمریکا (مشترکاً دوم) می باشد. می توان به عنوان بخشی از استراتژیهای توسعه صادرات کشور به بخش کشاورزی و باغداری معطوف شد و با تولید انواع محصولات کشاورزی و باغی علاوه بر تامین نیازهای داخل به صدور این محصولات و درآمدی که ارزی حاصل از آن چشم داشت.

2-1 تعریف موضوع

موضوعی که در این تحقیق مورد بررسی قرار خواهد گرفت «بررسی موانع صادرات مرکبات کشور و ارائه راهکارهایی برای افزایش صادرات آنها می باشد» کشور ما سرزمین پهناوریست که از شرایط آب و هوایی بسیاری متنوعی برخوردار است. همین شرایط آب و هوایی و اقلیمی متنوع زمینه بسیار مساعدی را برای تولید انواع و اقسام محصولات کشاورزی فراهم آورده است. بخشی از این تولیدات به مصرف داخلی می رسد و بخش قابل توجهی از آن نیز قابل صدور به سایر کشورهای دنیا است.

مرکبات نیز به دلیل همین شرایط مساعد آب و هوایی و خاک مناسب در اغلب نقاط کشور به ویژه شمال و جنوب کشور قابل کشت و پرورش است و ذکر این نکته ضروری است که تولید فعلی مرکبات کشور در تولید این محصولات می توان با افزایش سطح زیر کشت و در نتیجه تولید آن به افزایش صادرات آن امیدوار بوده پس با توجه به ظرفیت موجود صاردات این محصولات می توان مقدار قابل توجهی ارز وارد سیستم اقتصادی کشور کرد و با توجه به اینکه در برنامه های اقتصادی دولت برای صادرات محصولات غیرنفتی اهمیت خاصی قائلند. لذا بررسی و تخصص پیرامون این موضوع می تواند راهگشا باشد. در این راستا تحقیق حاضر به بررسی و تبیین مواننع موثر بر افزایش صادرات مرکبات می پردازد و تلاش بر این است که مولفه ی مهمی نظیرتسهیلات و نگهداری انبار سیستم بسته بندی، سیستم حمل و نقل و انجام بازاریابی به طور صحیح و میزان اهمیت و تاثیر هر یک از این چها مولفه در افزایش صادرات مرکبات مورد بررسی و شناسایی قرار گیرد.

3-1 اهمیت موضوع

صادرات فعالیتی بسیار پیچیده و دارای ظرافت های خاصی خویش است. توسعه صادرات امری آسان نیست. برای فروش بیشتر کالا به خریداران شرایط و عمل مساعد بسیار لازم است نه فقط جلب رضایت مصرف کننده خارجی نسبت به کیفیت قیمت، شرایط عرضه، بازار رسانی و خدمات پس از فروش کالا لازم است. بلکه با توجه به این نکته ضروری است که کشور با رقبای سرسخت قدرتمند در این زمینه روبرو است. بدون مطالعات مشکلات و تنگناها و بررسی تحقیق مستمر پیرامون عوامل موثر در افزایش صادرات توسعه صادرات غیرنفتی ممکن نیست بسیاری از کشورهای توسعه یافته و حتی در حال توسعه دنیا مبالغ هنگفتی را به انجام پژوهشهای علمی به تخصیص می دهند.

در راه صادرات محصولات کشاورزی و از جمله مرکبات که ظرفیت بالایی برای تولید و صادرات آن در کشور وجود دارد موانع بسیاری پیش روی ماست. تولید فعلی مرکبات کشور سالانه بیش از سه میلیون و هفتصد هزار تن است و بررسی انجام شده نشان می دهد که از این مقدار 700 هزار تن حدود 20% آن قابلیت صدور دارد. اما میزان فعلی صادرات این محصول در حدود 70 هزار تن در سال است یعنی در حدود 10% از ظرفیت صادراتی موجود که این رقم بسیار ناچیزی است فراوان مشاهده شده است که کشور عین که تولید بسیار ناچیزی نسبت به کشور ما دراد چندین برابر ما صادرات مرکبات درند.

در این فصل به نیتجه گیری از مطالبی که در فصول پیشین مورد بررسی قرار گرفته، پرداخته می شود. همچنین راه حل ها و پیشنهاداتی جهت افزایش صادرات مرکبات ارائه خواهد شد.

5-1 یکی از مشکلات مهمی که بر سر راه صادرات مرکبات کشور وجود دارد و به عنوان فرضیه اول تحقیق در فصل چهارم مورد آزمون و تایید قرار گرفت عدم وجود تسهیلات نگهداری مناسب در کشور می باشد. عدم وجود تسهیلات نگهداری جهت حفظ و سلامت مرکبات در چند مرحله می تواند مشکل ساز باشد. در مرحله پس از برداشت محصول که لازم است بلافاصله در مکانی مناسب و درجه حرارتی متعادل، محصول نگهداری شود. در مرحله حمل محصول جهت اننتقال به بازارهای فروش و مصرف نیز که معمولاً مسیرهای حمل طولانی است لازم است تدابیری جهت حفظ سلامت مرکبات و میوه جات اندیشیده شود و در مرحله نهایی یعنی پس از حمل به بازارهای فروش یا مصرف وتخلیه محموله، معمولاً همه محصول حمل شده، خیلی سریع توزیع نمی شود و به مصرف نمی رسد. لذا چاره ای جز نگهداری و انبار کردن آن نیست. در این مرحله نیز باید انبارهای مناسب و مجهز حفظ سلامت و طراوت میوه جات مهیا باشد.

پس همانطور که توضیح داده شد یکی از عوامل کلیدی و حیاتی حفظ سلامت مرکبات استفاده از انبارهای مجهز به سردخانه در هر سه مرحله یعنی پس از برداشت، طی حمل و پس از تخلیه در مقصد یعنی بازار فورش و مصرف است.

در صورتی که امکانات نگهداری مناسب نظیر سردخانه و محیط های مناسب جهت نگهداری مرکبات وجود نداشته باشد. بخش اعظم محصول ضایع شده و قابلیت صدور حتی مصرف خود را از دست می دهند. در نتیجه صادرکننده با تحمل ضررهای هنگفت از امر صدور محصول، باز       می ماند.

با بررسی های انجام شده و مطالعات صورت گرفته مشخص شد که تعداد انبارهای موجود در کشور که مجهز به سیستم سردخانه ای  یخچال باشد بسیار ناچیز بوده و جوابگوی نیازها نیستند. لذا راه حل مسأله افزایش ظرفیت سردخانه ای کشور و انبارها (سیلوها) می باشد.

به این دلیل که معمولاً احداث یک سردخانه به صرف هزینه های زیادی دارد و افراد قادر به تحمل هزینه های و سرمایه گذاری لازم در این زمینه نیستند. از این رو پیشنهاد می شود تا در مراکز عمده تولید مرکباتدر کشور انبارهای جدید و مجهز ساخته شود که این کار را می توان به چند طریق انجام داد.